Ondare artistikoa

Barrokoaren amaierakoa, Jasokundeko Andre Mariaren eliza XVI.mendearen bigarren erdikoa da. Gurutze latindarreko oinplanoa, izardun ganga bakarra eta dimentsio desberdineko bi atal, gurutzadura eta absidea, non margolan paregabeak dauden.

Gotorleku zaharraren ondoan eraikia, geratzen den dorre bakarrari atxikita dago eta horregatik korua, tenpluaren azken atala, estuagoa da.

Erretaula nagusia estilo txurriguereskoa eta bereziki eszenikoa. Mahatsondoz igotako zutabe salomoniko handiez, girlandez eta landare-motiboez osatutako dekorazio aberatsez osatuta dago.

San Roke ermita : Baseliza hau XVI. mendean eraiki zen San Roke gurutziltzeko, izurriteen zaindaria.

mendearen hasieran erabiltzeari utzi zion, 1959an eraitsi zen arte azpierabilera prozesua hasi zenean. 1998an ikerketa arkeologiko bat egin zen eta aztarnak aurkitu ziren.

Nuestra Señora del Valle baseliza: Hiribilduaren kanpoaldean eraikia, egungo eraikina, angeluzuzena eta oso sinplea, XVII. mendearen amaieran eraiki zen, 1691n obrak amaituz.

Laukizuzen formakoa eta itxura soilekoa, hiru erretaula ditu, horietako bi barroko dekadentekoak, eta baita XVII. mende hasierako Virgen del Valleren irudikapena ere.

Kristoren eliza mendiaren gainean eraiki zuten 1731n bota zuten arte. 1755 eta 1764 bitartean Kantabriako Cordillera magalean zaharberritu zuten, herritik bi kilometro ingurura. Modu sinplean eraikia, laukizuzen formakoa da eta kanpoaldean kanpai txiki bat dauka kanpai batekin.

Erretaula eta Pietatea irudikatzen duen bere ganbararen erliebea nabarmentzen dira, XVI. mendearen amaiera edo XVII. 1978an su eman zioten eta 1993an berriz berreraiki zuten. Sakristian sakra daude inperio estiloko markoekin.

Barruan 12 lagunentzako lekua duen aterpea dago. Tradizioak dioenez, Kristoren irudia herrirantz prozesioan eramatean, mirariz berriro agertu zen.

Herri honen erakargarrietako bat Arabako Foru Aldundiak zehaztutako Arabako Parke Naturalen Sarearen parte izatea da. Tokiko Parke hauek mahaiak, parrillak, jolastokiak, iturriak eta abar bezalako zerbitzuak dituzte, landa-egonaldia atseginagoa egiten eta naturarekin kontaktua errazten dutenak:

Arabako Turismoa

Frantsesen aurkako independentzia gerran (1808-1814) Samaniegon gertatutako gertaera bortitza gogoratzen duen harrizko gurutzea, Samaniegoko alkatea (frantsesizatua) hil zuten 1810eko uztailaren 16an. Mendeku gisa, Frantziako tropak astebete geroago sei herriko bizilagun bakarrak fusilatu zituzten.

Gurutzea pieza bakarrean eraikia izan zen eta inguruko hareharriz egina, honakoa dioen inskripzio zakar bat dauka:

HEMEN ERAIL DITUZTE Aitorpenik gabe SEI ERRUZENTE URTEA D1810

Ekitaldi hauen 200. urteak zirela eta, hitzaldi eta parte-hartze foro sorta egin zen Samaniegon, ekitaldi horietan oinarritutako liburu bat ere argitaratu zen, herriko bizilagun batek idatzitako Gerrilla baten abenturak eta balentriak. Samaniego